privatecompanyfinancialreporting.org

Waluty do lamusa, euro na start

Euro dzieli się na 100 eurocentów. W obiegu będzie:
osiem monet (1, 2, 5, 10, 20, 50 eurocentów oraz 1 i 2 euro),
siedem banknotów (5, 10, 20, 50, 100, 200 i 500 euro).
Wszystkie monety i banknoty będą oznaczone charakterystycznym symbolem euro – wzorowanej na greckiej literze epsilon – literze „E” z podwójnym poziomym przekreśleniem, mającym symbolizować stabilność waluty.
W przeciwieństwie do banknotów euro – które w każdym państwie będą jednakowe – monety euro będą miały wspólny awers, zaś różne, narodowe rewersy.

Od nowego roku wspólna waluta Unii Europejskiej – euro – zastąpi znane nam banknoty i monety większości państw UE. Z banków i kantorów nie znikną tylko brytyjskie funty oraz duńskie i szwedzkie korony. Kiedy Polska przystąpi do Unii, nas też prędzej czy później będzie czekać zamiana złotego na wspólną walutę europejską.

Wartość euro

Banknoty i monety euro

Wszystkie monety i banknoty będą oznaczone charakterystycznym symbolem euro – wzorowanej na greckiej literze epsilon – literze „E” z podwójnym poziomym przekreśleniem, mającym symbolizować stabilność waluty.
Osiem monet (1, 2, 5, 10, 20, 50 eurocentów oraz 1 i 2 euro), siedem banknotów (5, 10, 20, 50, 100, 200 i 500 euro)

Po 1 stycznia 2002 roku znikną marki, franki, liry, szylingi, drachmy, pesety, eskudo, guldeny i funty irlandzkie
Waluty do lamusa, euro na start

Euro to nowa waluta europejska. Na mocy traktatu z Maastricht euro wprowadzono 1 stycznia 1999 r. na obszarze unii gospodarczej i walutowej, do której należą wszystkie państwa UE (Grecja przystąpiła do niej dopiero 1 stycznia 2001 r.) z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, Danii i Szwecji. W okresie przejściowym – do końca tego roku – euro jest używane wyłącznie w obrocie bezgotówkowym równolegle z 12 walutami narodowymi. Jednak już od półtora roku wszystkie ceny w dwunastu krajach tzw. eurolandu, są podawane równolegle w walucie narodowej i w euro.

Od nowego roku wspólna waluta Unii Europejskiej – euro – zastąpi znane nam banknoty i monety większości państw UE. Z banków i kantorów nie znikną tylko brytyjskie funty oraz duńskie i szwedzkie korony. Kiedy Polska przystąpi do Unii, nas też prędzej czy później będzie czekać zamiana złotego na wspólną walutę europejską.

Dlaczego dwanaście krajów Unii wymienia pieniądze? To efekt traktatu z Maastricht, w którym zobowiązały się one zastąpić swoje narodowe waluty wspólnym pieniądzem europejskim – euro.

Do unii walutowej, zgodnie uważanej za kolejny etap integracji, nie przystąpiły Wielka Brytania, Dania i Szwecja; ich waluty narodowe nie znikną od nowego roku.

Wymiana walut w państwach UE wymaga przygotowań również w Polsce. Sejm pracuje już nad ustawą o skutkach wprowadzenia w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej wspólnej waluty euro, która ma wejść w życie dokładnie wtedy, kiedy euro zastąpi 12 europejskich walut – 1 stycznia 2002 roku.

Euro, nasz pieniądz

Co wprowadzenie euro zmieni w życiu Polaków?

– Jeżeli mamy oszczędności w jednej z walut, która zniknie od nowego roku, to nasze pieniądze zostaną automatycznie przeliczone na euro, według kursów, które znajdą się w ustawie (patrz tabelka). Bank musi to zrobić za darmo.

– Po nowym roku kredyty zaciągnięte w walutach „dwunastki” będziemy już spłacać w euro. Jeżeli w spłacie nie uczestniczy bank, to w walutach narodowych będzie można jeszcze płacić do końca lutego 2002 r.

– Trzeba będzie wymienić gotówkę w obcych walutach na euro. Będzie to możliwe do końca 2002 r. w każdym banku, który ma uprawnienia dewizowe oraz w NBP. Koszt operacji będzie obciążał klienta, przy czym bank będzie mógł zrezygnować z opłat. Minister finansów ma określić maksymalne opłaty, jakich mogą zażądać banki.

– Jeżeli po 31 grudnia 2002 r. w domowych skarbonkach doszukamy się jednej z wycofanych walut – nie wszystko stracone. Niektóre banki będą je wymieniać, jednak po gorszym kursie. Kiedy kwota okaże się większa, warto będzie pojechać do kraju, który używał danej waluty. Banki centralne państw „12” będą skupować własne, unieważnione, narodowe banknoty i monety. Banknoty będą wymieniane stosunkowo długo – przez 10 lat (Finlandia, Francja, Grecja, Włochy), 20 lat (Portugalia), 30 lat (Holandia), a nawet bez ograniczeń (Austria, Belgia, Hiszpania, Irlandia, Luksemburg, Niemcy). Monety będą zaś wymieniane znacznie krócej – 1 rok (Portugalia), 2 lata (Grecja), 5 lat (Holandia), choć w niektórych państwach również bez ograniczeń (Austria, Irlandia, Niemcy).

– Marki, franki, liry, szylingi, drachmy, pesety, eskudo, guldeny i funty irlandzkie znikną z kantorów najpóźniej pod koniec lutego 2002 r. Od tego momentu na tablicach kursowych zastąpi je euro, które będzie można kupować i sprzedawać za złotówki.

Okres podwójnego obiegu

Jak będzie wyglądało wprowadzanie euro? Od 1 stycznia 2002 r. rozpocznie się tzw. okres podwójnego obiegu: euro będzie wprowadzane, a waluty narodowe – wycofywane.

Państwa strefy euro uznały, że okres ten powinien być tak krótki, jak to tylko możliwe – maksymalnie dwa miesiące. W większości państw obieg równoległy będzie trwał do 28 lutego 2002 r., a w niektórych z nich nawet krócej – w Holandii do 28 stycznia 2002 r., w Irlandii do 9 lutego 2002 r., a we Francji – do 17 lutego 2002 r.

Głównym kanałem dystrybucji nowych banknotów i monet euro będą banki, poczty, handlowcy detaliczni i bankomaty, które nie będą wydawały w ogóle walut narodowych. Przewiduje się, że zdecydowana większość transakcji gotówkowych powinna być dokonywana w euro już w ciągu pierwszych piętnastu dni 2002 r.

Po zakończeniu okresu podwójnego obiegu narodowe banknoty i monety stracą status prawnego środka płatniczego. Jedyną oficjalną walutą pozostanie euro.

Łatwiej będzie podróżować

Do stycznia 2002 r. planuje się wydrukować 14,5 miliarda banknotów i wybić 49,8 miliarda monet euro. Zdecydowana większość z nich trafi do obiegu w pierwszych miesiącach przyszłego roku. Wszystkie podmioty gospodarcze działające w krajach „dwunastki” muszą przestawić się na euro jako walutę kontraktów, faktur, zleceń płatniczych, zeznań podatkowych, księgowości itd.

Od momentu pojawienia się gotówki euro dużo łatwiej będzie podróżować po krajach unii walutowej – odpadnie potrzeba wymiany jednej waluty narodowej na inną. Przy wyjeździe do któregoś z krajów „dwunastki” przyzwyczajenie do kupowania jego waluty narodowej będziemy musieli po prostu zastąpić nawykiem do kupowania euro.

Zgodnie z traktatem z Maastricht, wszystkie kraje członkowskie UE powinny wejść w skład unii walutowej, oczywiście jeśli spełniają ekonomiczne kryteria przyjęcia wspólnej waluty. Wyjątkiem są Wielka Brytania i Dania, które zdołały w traktacie wynegocjować klauzulę, dającą im możliwość wyboru. Szwecja, zanim podejmie decyzję, chce przeprowadzić referendum dotyczące wprowadzenia euro.

Także Polska musi być przygotowana na wejście do strefy euro, a więc wycofanie złotego i wprowadzenie wspólnej waluty europejskiej. Kiedy w naszych portfelach złoty zostanie zastąpiony przez euro? Narodowy Bank Polski szacuje, że do systemu wspólnej waluty moglibyśmy przystąpić najwcześniej dwa lata po wstąpieniu do UE.

Propozycję jednostronnego wprowadzenia euro w miejsce złotówki (nie czekając na przyjęcie do UE) zgłosili na łamach „Rz” przed dwoma laty Andrzej S. Bratkowski i Jacek Rostowski. Argumentowali, że byłaby to najlepsza ochrona przed ewentualnym kryzysem walutowym. Zwyciężył pogląd, że nie ma żadnych gwarancji, iż natychmiastowe wprowadzenie euro wymusiłoby na kraju szybkie reformy strukturalne, obniżyło inflację i stopy procentowe. Mogłoby natomiast doprowadzić do recesji, wynikającej z wprowadzenia sztywnego kursu. NBP utraciłby natomiast możliwość prowadzenia autonomicznej polityki pieniężnej i kursowej, a także zyski, pochodzące z emisji pieniądza.

ANDRZEJ STANKIEWICZ CEZARY BANASIŃSKI

Więcej informacji o wprowadzeniu euro i konsekwencjach dla Polski można znaleźć w Internecie: www.euro.ecb.int www.nbp.pl/Euro/index.html